Mae Lisa Harwood yn fyfyrwraig PhD rhan amser 2il flwyddyn ym Mhrifysgol De Cymru. Mae ei hymchwil yn edrych ar effaith ioga ar gydbwysedd sefydlog a dynamig mewn oedolion ag anableddau dysgu.
Rwyf bob amser wedi ffynnu ar ddysgu a chwestiynu ‘pam ‘neu ‘sut’ mae pethau’n gweithio. Rwyf wedi bod â diddordeb gwirioneddol yn sut mae’r corff yn gweithio a beth sy’n digwydd pan nad yw’r corff mewn cydbwysedd. Fel nyrs gofrestredig gyda dros 30 mlynedd o brofiad clinigol ac arweinyddiaeth, roedd cynnal y chwilfrydedd hwn wedi fy ngalluogi i ddatblygu’r wybodaeth i ofalu am gleifion hyd eithaf fy ngallu. Roedd cwblhau fy astudiaeth ar gyfer fy BSc ac MSc yn rhan amser gyda’r Brifysgol Agored wrth weithio’n llawn amser yn sail i’r sgiliau hyn. Fe wnes i hyd yn oed dod yn fam newydd yn ystod fy MSc.
Roeddwn i’n meddwl y byddai’r sgiliau rheoli amser a ddatblygais yn fwy na digon i’m helpu drwy fy PhD. Roedd fy nghydbwysedd rhwng bywyd a gwaith wedi newid gan fy mod yn gweithio’n rhan amser yn fy rôl nyrsio ac yn athrawes ioga rhan amser. Er bod amser i fy hun yn brin, fe wnes i gydbwyso gwaith, astudio am PhD ac ymrwymiadau teuluol yn ystod blwyddyn gyntaf fy nghwrs. Rwy’n mwynhau gweithio ar fy ymchwil PhD yn fawr ac roedd y brwdfrydedd hwn dros fy maes yn fy ysgogi i ddal ati.
Nid nes i fy mam fynd yn sâl iawn a chael ei chadw yn yr ysbyty y sylweddolais nad oedd gennyf unrhyw hyblygrwydd. Roedd gofynion cefnogi fy nhad, ymweliadau ysbyty yn ogystal â chydbwyso gwaith, astudio, a bywyd cartref wedi creu awyrgylch llawn straen. Cymerais amser i ffwrdd o’r gwaith a threuliais amser yn myfyrio ar fy mlaenoriaethau. Fel athrawes ioga, canolbwyntiais ar fy ymarfer ioga personol i ail-ganolbwyntio a dod ag ymdeimlad o dawelwch. Roedd ymarfer ioga 20 munud bob dydd yn fy ngalluogi i ddechrau’r diwrnod, boed hynny’n dilyn dosbarth ar-lein neu’n symud fy nghorff i symudiadau ioga a oedd yn teimlo’n iawn i mi ar y pryd. Dechreuais nofio dŵr oer a chyfarfod hen ffrindiau yn Lido Pontypridd i nofio dŵr oer bob wythnos yn y gaeaf. Profiad gwirioneddol galonogol.
Wedi i mi golli fy mam, roedd yr adran ôl-raddedig a fy ngoruchwylwyr yn gefnogol iawn. Aildrefnwyd cyfarfodydd a chefais fy nghyfeirio at rôl y gwasanaeth lles. Rwyf wedi newid fy nghydbwysedd rhwng bywyd a gwaith ac wedi gadael fy swydd nyrsio barhaol i weithio’n fwy hyblyg gyda chronfa nyrsys. Mae hyn yn golygu y gallaf weithio o amgylch fy astudiaethau, yn enwedig gan fy mod ar fin dechrau casglu data.
Ar gyfer myfyrwyr PhD eraill, byddwn yn cefnogi’r angen i fod yn garedig â chi’ch hun a chaniatáu amser i chi’ch hun. Beth bynnag fo hynny.